Powiat wołowski stracił karetkę z lekarzem. Jest odpowiedź wojewody
- Marek Zioła
- 4 sie
- 6 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 6 sie
Mieszkańcy gminy Brzeg Dolny stracili bezpośredni dostęp do karetki z lekarzem, która stacjonowała w powiecie wołowskim. Zgodnie z decyzją wojewody dolnośląskiego z kwietnia 2024 roku, od 1 października 2024 roku specjalistyczny Zespół Ratownictwa Medycznego (ZRM S) D01 29, działający w Wołowie, został przekształcony w zespół podstawowy (ZRM P) D01 124.
W praktyce oznacza to, że powiat wołowski, liczący blisko 50 tysięcy mieszkańców, stracił bezpośredni dostęp do ambulansu z lekarzem, a co za tym idzie – do najwyższego poziomu ratownictwa medycznego na miejscu zdarzenia.
Co oznacza ta zmiana?
Różnica między ZRM S a ZRM P jest fundamentalna i ma bezpośrednie przełożenie na jakość udzielanej pomocy:
Ambulans specjalistyczny (ZRM S): Składa się z trzyosobowej załogi – lekarza (najczęściej specjalisty medycyny ratunkowej) oraz dwóch ratowników medycznych lub pielęgniarek. Posiada również bogatsze wyposażenie i szerszy asortyment leków, co pozwala na wykonywanie zaawansowanych procedur medycznych już na miejscu zdarzenia.
Ambulans podstawowy (ZRM P): Składa się z dwuosobowej załogi – dwóch ratowników medycznych lub pielęgniarek. Ich uprawnienia są szerokie, ale nie obejmują wszystkich procedur zastrzeżonych dla lekarzy.
Przekształcenie oznacza zatem, że w sytuacjach krytycznych, wymagających natychmiastowej interwencji (na przykład skomplikowane urazy, nagłe zatrzymanie krążenia, udary, zawały serca), do pacjentów wysłana zostanie karetka podstawowa, a dojazd karetki z lekarzem będzie znacznie dłuższy.
Decyzja w świetle danych
Decyzja wojewody budzi różne emocje, gdy spojrzymy na dane dotyczące funkcjonowania zespołów w Wołowie oraz porównamy sytuację z sąsiednimi powiatami.
Analiza danych za cały 2023 rok oraz za 2024 rok (do października) pokazuje niezwykle intensywną pracę zespołów w Wołowie:
Liczba wyjazdów w 2023 roku:
Liczba wyjazdów w 2024 roku (ZRM D01 29 funkcjonował do października):
Łącznie, w 2023 roku dwie karetki realizowały średnio ponad 12 wyjazdów na dobę (dokładnie ok. 6.18 wyjazdów dziennie dla D01 29 i ok. 6.02 wyjazdów dziennie dla D01 86). Dane za 2024 rok (obejmujące krótszy okres) również pokazują bardzo wysoką aktywność zespołów. Ta wysoka liczba interwencji jasno wskazuje na ogromne obciążenie i konieczność utrzymania odpowiedniej liczby zespołów.
ZRM S obsługiwał najcięższe przypadki
Dane z lat 2023 i 2024 dostarczają kluczowego dowodu na to, jak ważny był ZRM D01 29. Analiza liczby zgonów pacjentów powyżej 18 roku życia przed podjęciem lub w trakcie medycznych czynności ratunkowych pokazuje:
W 2023 roku:
ZRM D01 29 (specjalistyczny) odnotował 52 zgony.
ZRM D01 86 (podstawowy) odnotował 31 zgonów.
W 2024 roku (dane do października 2024, czyli przed przekształceniem D01 29):
ZRM D01 29 (specjalistyczny) odnotował 29 zgonów.
ZRM D01 86 (podstawowy) odnotował 44 zgony.
ZRM D01 124 (podstawowy, wprowadzony od października 2024) odnotował 11 zgonów.
Ta statystyka jednoznacznie wskazuje, że ZRM D01 29 był dysponowany do najbardziej krytycznych i beznadziejnych przypadków, w których jego specjalistyczne możliwości (nawet jeśli nie zawsze z lekarzem, to z bogatszym wyposażeniem i trzyosobową załogą) były niezbędne. Pomimo że w 2024 roku ZRM D01 86 odnotował więcej zgonów (co może wynikać z większej liczby jego wyjazdów ogółem), historyczne dane z 2023 roku oraz stała obecność ZRM D01 29 w statystykach zgonów potwierdzają jego kluczową rolę w obsłudze najpoważniejszych zdarzeń.
Czasy dotarcia: Szybkość to nie wszystko, liczy się jakość interwencji
Dane o czasach dotarcia z 2023 i 2024 roku pokazują, że mediana czasu dojazdu dla ZRM D01 29 (specjalistycznego) była porównywalna, a czasem nawet minimalnie krótsza niż dla ZRM D01 86 (podstawowego) i nowego ZRM D01 124.
W 2024 roku (dane do października):
Miasta powyżej 10 tys. mieszkańców:
ZRM D01 29 (S): 14 minut 52 sekundy
ZRM D01 86 (P): 14 minut 55 sekund
ZRM D01 124 (P): 15 minut 24 sekundy
Poza miastem powyżej 10 tys. mieszkańców:
ZRM D01 29 (S): 22 minuty 5 sekund
ZRM D01 86 (P): 22 minuty 27 sekund
ZRM D01 124 (P): 22 minuty 32 sekundy
To oznacza, że problemem nie była szybkość dojazdu ZRM S. Kluczowa jest jakość interwencji po dotarciu na miejsce, szczególnie w najcięższych przypadkach, gdzie zaawansowane procedury medyczne i dostęp do szerokiego wachlarza wyposażenia (które posiada ZRM S) mogą decydować o życiu i śmierci.
Konsekwencje dla mieszkańców: Czas gra rolę
Najbardziej dramatyczną konsekwencją likwidacji ZRM S jest drastyczne wydłużenie czasu oczekiwania na specjalistyczną pomoc medyczną.
Dojazd karetki z podstacji w Wołowie (ul. Inwalidów Wojennych 24) do Brzegu Dolnego to zaledwie około 10 minut.
Dojazd karetki z lekarzem z Wrocławia do Brzegu Dolnego to około 39 minut.
Oznacza to, że w przypadku zawału serca, udaru mózgu, czy poważnego wypadku, pacjent w powiecie wołowskim musi czekać dodatkowe 29 minut na karetkę z lekarzem. W takim przypadku zadysponowana zostanie karetka podstawowa, jednak nie będzie miała ona na pokładzie lekarza, co znacząco obniży jakość pomocy. W medycynie ratunkowej, gdzie liczy się każda sekunda, taka różnica może być fatalna w skutkach i decydować o przeżyciu, stopniu niepełnosprawności czy jakości dalszego życia. Lotnicze Pogotowie Ratunkowe (LPR), choć nieocenione, nie jest rozwiązaniem dla wszystkich przypadków i ma swoje ograniczenia operacyjne (np. warunki pogodowe, dostępność miejsca lądowania).
Niezrozumiała dysproporcja i historia
Decyzja wojewody jest tym bardziej niezrozumiała, gdy porównamy sytuację powiatu wołowskiego z innymi regionami:
Powiat milicki, liczący około 35 tysięcy mieszkańców (czyli znacznie mniej niż wołowski), utrzymuje dwie karetki: jedną podstawową (ZRM P) i jedną specjalistyczną (ZRM S). To niezbity dowód na to, że utrzymanie ZRM S w mniejszym powiecie jest możliwe i wykonalne, jeśli tylko istnieje odpowiednia wola polityczna i zarządzanie.
Co więcej, podstacja w Wołowie ma długą historię utrzymywania zespołu o podwyższonym standardzie. W przeszłości funkcjonowała tam karetka typu "R" (reanimacyjna), czyli zespół o najwyższym poziomie, a następnie do października 2024 zespół D01 29 funkcjonował jako ZRM S. To podważa argument o nagłym i niemożliwym do rozwiązania problemie z brakiem lekarzy jako jedynej przyczynie likwidacji.
Dodatkowo, Pogotowie Ratunkowe we Wrocławiu wyjaśniło los ambulansu, który był użytkowany przez ZRM D01 29. Był to pojazd Mercedes Sprinter 419 o numerze rejestracyjnym DW 7GS 10, z roku produkcji 2019. Po przekształceniu zespołu D01 29 na podstawowy, ten ambulans był wykorzystywany przez nowy zespół D01 124 (podstawowy) w okresie od 1 października 2024 roku do 18 marca 2025 roku.
Natomiast od 19 marca 2025 roku, na podstacji w Wołowie pojawił się nowy ambulans dla ZRM D01 124 (Mercedes Sprinter 419, numer rejestracyjny DX 56255, rok produkcji 2025), zakupiony z własnych środków finansowych Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu. Tym samym, ambulans DW 7GS 10 (z 2019 roku), który był wcześniej ambulansem specjalistycznym, stał się ambulansem rezerwowym. To jasno pokazuje, że decyzja o likwidacji ZRM S w Wołowie nie była podyktowana brakiem karetki, lecz odgórną strategią realokacji zasobów.
Oficjalne uzasadnienie Wojewody: Kryzys kadrowy czy zła organizacja?
W odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej, Wojewoda Dolnośląski w piśmie z dnia 31 lipca 2025 r. przekazał oficjalne uzasadnienie decyzji o przekształceniu ZRM S w Wołowie. Kluczowe informacje są następujące:
Decyzja została podjęta na wniosek Dyrektora Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu z dnia 20 lutego 2024 r.
Głównym powodem jest brak obsady lekarskiej w Pogotowiu Ratunkowym we Wrocławiu, co jest problemem ogólnopolskim.
W latach 2021-2024 ogłoszono 29 postępowań konkursowych, ale nie udało się pozyskać pełnej obsady.
Dane z przesłanego załącznika potwierdzają, że problem narastał od 2020 roku, a w 2024 roku brak obsady lekarskiej w zespole D01 29 wynosił już 100%. To oznacza, że zespół od dłuższego czasu de facto funkcjonował bez lekarza.
Wojewoda stwierdza, że obecnie nie planuje się utworzenia zespołu typu S na podstacji w Wołowie.
Dodatkowo, w piśmie wskazano, że Pogotowie Ratunkowe we Wrocławiu dysponowało łącznie 9 zespołami S, jednak w ostatnich latach udało się pozyskać obsadę lekarską do zaledwie 4 z nich. To sprawia, że decyzja o utrzymaniu karetki S w mniejszym powiecie milickim, a zlikwidowaniu jej w większym powiecie wołowskim, jest jeszcze bardziej niezrozumiała i budzi poważne pytania o kryteria podejmowania takich strategicznych decyzji.
Podsumowanie i apel
Dane są jednoznaczne: ZRM D01 29 był kluczowy w obsłudze najpoważniejszych przypadków. Przykład innych powiatów i historia funkcjonowania podstacji w Wołowie pokazują, że utrzymanie ZRM S jest możliwe.
W obliczu tych faktów, Redakcja portalu Tu Mieszkam - Brzeg Dolny wysłała do wojewody dolnośląskiego wniosek o udostępnienie informacji publicznej, w którym poprosiliśmy między innymi o wskazanie powodu decyzji oraz danych dotyczących obsady lekarskiej ZRM D01 29 w latach 2019-2024. W odpowiedzi wskazano na brak obsady lekarskiej dla tego zespołu. Wysłaliśmy również zapytanie do Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu o aktualny los ambulansu D01 29 (rocznik 2019, DW 7GS 10), w tym jego markę, model i numer rejestracyjny. Otrzymana odpowiedź z dnia 18.07.2025 r. wskazuje na to, że od 30.09 2024 roku ambulans D01 29 jeździł jako ZRM D01 124. Od 19 marca 2025 roku ZRM D01 124 otrzymał nowy ambulans zakupiony ze środków własnych Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu.
Będziemy informować o dalszych wydarzeniach związanych z tą sprawą.
Komentarze